بررسی انواع خرابی فیلتر در سیستم‌های روانکاری و شناسایی خطرناک ترین نوع آن
فهرست مطالب
در این مقاله چهار نوع رایج خرابی فیلتر در سیستم‌های روانکاری معرفی و بررسی می‌شود و در نهایت به خطرناک ترین آن‌ها پرداخته خواهد شد.
۱. انسداد (Plugging)
انسداد زمانی رخ می‌دهد که فیلتر پس از مدت زمان طولانی استفاده یا در اثر ورود بیش از حد آلودگی، اشباع شده و دیگر قادر به عبور دادن جریان روغن نیست. این آلودگی‌ها می‌توانند شامل لجن، وارنیش و بقایای حاصل از تخریب روغن باشند.
در این حالت، افت فشار در دو سر فیلتر ایجاد می شود، چون جریان روغن به سختی عبور می‌کند. معمولا در تحلیل روغن نشانه‌ای از این خرابی مشاهده نمی‌شود، اما می‌توان آن را از طریق مانیتورینگ فشار در سیستم تشخیص داد. تعویض به‌موقع فیلتر و پایش دوره‌ای روغن از روش‌های پیشگیری محسوب می‌شوند.
۲. ایجاد کانال یا فرسایش فیلتر (Channeling)
در این نوع خرابی، ذرات ساینده با سرعت بالا مانند گرد و خاک یا ذرات فلزی ناشی از سایش، به فیلتر برخورد کرده و به‌تدریج بافت فیلتر را فرسایش می‌دهند یا درون منافذ آن گیر کرده و به زور از آن عبور می‌کنند. در نتیجه منافذ فیلتر گشادتر شده و ذرات بزرگ‌تری از آن عبور می‌کنند.
در گزارش تحلیل روغن، این نوع خرابی با افزایش قابل توجه تعداد ذرات بزرگ در تست شمارش ذرات قابل تشخیص است. بررسی و نگهداری مناسب واشرها و درزگیرها به ویژه در بخش‌های ورودی سیستم، می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند.
۳. ترک‌های خستگی (Fatigue Cracking)
این نوع خرابی زمانی رخ می‌دهد که فیلتر در معرض نوسانات شدید فشار یا تغییرات ناگهانی جریان قرار گیرد. چنین شرایطی باعث تغییر شکل یا خم شدن بافت فیلتر می‌شود. در نتیجه روغن به سختی از فیلتر عبور می‌کند و ممکن است سیستم به طور خودکار مسیر بای‌پس را فعال کند تا جریان حفظ شود.
در تحلیل روغن، افزایش کلی ذرات و افت جریان عبوری از فیلتر از نشانه‌های این نوع خرابی است. برای پیشگیری می‌توان از فیلترهای تقویت‌شده با صفحات فلزی استفاده کرد یا فیلتر را به سیستم‌های گردش جانبی (kidney-loop) منتقل کرد که فشار کمتری را تحمل می‌کنند.
۴. پارگی یا مهاجرت بافت فیلتر (Media Migration)
این نوع خرابی شدیدترین و خطرناک‌ترین حالت است. در این حالت، فیلتر به دلیل فشار بالا یا شوک ناگهانی دچار پارگی می‌شود و بافت آن به‌صورت تکه تکه وارد سیستم می‌شود.
نه تنها آلاینده‌های موجود در روغن بدون فیلتر شدن وارد بخش‌های حساس دستگاه می‌شوند، بلکه خود تکه‌های جداشده از فیلتر هم تبدیل به منابع آلودگی می‌شوند. حتی ذراتی که قبلا در فیلتر جمع شده بودند، حالا دوباره وارد سیستم می‌شوند.
در تحلیل روغن، افزایش غیرطبیعی ذرات و نبود افت فشار معمول در فیلتر، از نشانه‌های این نوع خرابی هستند. این حالت معمولا دیر تشخیص داده می‌شود و می‌تواند آسیب‌های جدی به اجزای پایین‌دستی وارد کند.
چرا پارگی فیلتر (Media Migration) خطرناک‌ترین است؟
پارگی فیلتر در واقع ترکیبی از سه نوع خرابی دیگر است: فیلتر دیگر توان عبور دادن روغن را ندارد (مثل انسداد)، منافذ آن گشاد شده‌اند (مثل کانالینگ) و حتی ممکن است ساختار آن خم یا تاب برداشته باشد (مثل ترک‌های خستگی). اما بدتر از همه این است که تکه‌های فیلتر جدا شده و وارد سیستم می‌شوند، که می‌تواند به آسیب‌های فاجعه بار در پمپ‌ها، یاتاقان‌ها و دیگر اجزای حیاتی منجر شود.
تشخیص این نوع خرابی دشوار است و اغلب زمانی شناسایی می‌شود که خسارت وارد شده است. برای پیشگیری از آن، انجام بازرسی‌های روزانه بصری، پایش فشار و جریان، نمونه‌گیری و تحلیل منظم روغن، و نگهداری پیشگیرانه مانند تعویض به موقع فیلتر بسیار حیاتی است.
جمع بندی
فیلترها نخستین خط دفاعی در برابر آلودگی سیستم‌های روانکاری هستند. خرابی آن‌ها می‌تواند تاثیرات مخربی بر عملکرد سیستم داشته باشد. در حالی که انواع خرابی مثل انسداد یا کانالینگ ممکن است قابل پیشگیری و شناسایی باشند، پارگی یا مهاجرت فیلتر، خطرناک‌ترین نوع آن است و باید با دقت و پیشگیری مداوم از آن جلوگیری شود. ترکیبی از تحلیل روغن، پایش فشار، بازرسی چشمی و نگهداری منظم بهترین راه حل برای حفظ سلامت سیستم روانکاری و افزایش عمر تجهیزات است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به منبع این مقاله مراجعه نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید
تاکنون دیدگاهی در این مطلب ارسال نشده!