روش‌های صحیح روانکاری مجدد یاتاقان‌های غلتشی

با گذشت زمان، گریس موجود در یاتاقان‌ها ممکن است فاسد، آلوده یا دچار نشت شود، و در نتیجه نیاز به روانکاری مجدد دارند. اجرای صحیح فرآیند روانکاری مجدد نه تنها باعث افزایش عمر مفید یاتاقان می‌شود، بلکه مانع از آسیب‌دیدگی تجهیزات و توقف‌های غیرضروری در خطوط تولید خواهد شد.

اهمیت روانکاری مناسب

گریس مناسب در یاتاقان‌ها باعث کاهش سایش، انتقال حرارت، و محافظت در برابر آلودگی و رطوبت می‌شود. اما اگر روانکاری با روش‌های اشتباه یا به‌ صورت ناقص انجام شود، نه تنها مزایای آن از بین می‌رود، بلکه ممکن است فشار داخلی یاتاقان افزایش یابد و به خرابی زودهنگام منجر شود. بنابراین، رعایت اصول و روش‌های درست روانکاری از اهمیت بالایی برخوردار است.

روش‌های روانکاری بر اساس نوع یاتاقان

در فرآیند روانکاری مجدد یاتاقان‌ها، بسته به نوع طراحی آن‌ها، سه حالت اصلی وجود دارد که هرکدام نیازمند اقداماتی خاص هستند:

۱. یاتاقان دارای گریس خور و دریچه تخلیه

این نوع یاتاقان‌ها امکان کنترل بهتر مقدار و فشار گریس را فراهم می‌کنند.

• در صورت ایمن بودن، توصیه می‌شود روانکاری در هنگام کار دستگاه انجام شود.

• ابتدا دریچه تخلیه پایینی باز شده و گریس سفت یا کهنه خارج شود.

• گریس خور با پارچه تمیز پاک شده و گریس جدید به آرامی تزریق می‌شود تا زمانی که گریس قدیمی کاملا از دریچه خارج گردد.

• با باز ماندن دریچه، دستگاه به مدت 10 تا 30 دقیقه در دمای کاری کار می‌کند تا فشار داخلی کاهش یابد و گریس اضافی نیز تخلیه شود.

• پس از آن، دریچه تخلیه تمیز و بسته می‌شود.

این روش، مناسب‌ترین حالت برای روانکاری اصولی است؛ زیرا هم امکان تخلیه گریس کهنه وجود دارد و هم فشار داخلی به درستی تنظیم می‌شود.

۲. یاتاقان دارای گریس خور و بدون دریچه تخلیه

در این حالت، تخلیه مستقیم گریس کهنه ممکن نیست، بنابراین باید از روش جایگزین استفاده شود.

• در صورت ایمنی، گریس خور را در حالی که دستگاه در دمای کاری فعالیت دارد، باز کنید تا در صورت وجود گریس اضافی، آن تخلیه شود.

• سپس گریس خور تمیز شده و دوباره نصب گردد.

• مقدار محدودی گریس تزریق کنید و اجازه دهید دستگاه برای چند دقیقه کار کند.

• اگر هیچ گریسی خارج نشد، به احتمال زیاد یاتاقان بسیار خشک است؛ در این صورت مراحل تزریق و راه‌اندازی را تکرار کنید تا گریس از اطراف یاتاقان خارج شود.

۳. یاتاقان دارای گریس خور با سوپاپ اطمینان و بدون دریچه تخلیه

این نوع یاتاقان‌ها دارای دهانه‌ای برای خروج خودکار گریس اضافی هستند، اما ممکن است در برخی موارد این دهانه مسدود شده باشد.

• در حالت ایمن، گریس خور با سوپاپ اطمینان را در هنگام کار دستگاه جدا کنید.

• آن را تمیز کرده و گریس جدید تزریق کنید تا زمانی که از دهانه خروجی، گریس ظاهر شود.

• در صورت عدم خروج گریس، ممکن است دهانه مسدود شده یا یاتاقان خشک باشد؛ در این حالت دهانه را بررسی و در صورت نیاز تمیز کرده و تزریق را ادامه دهید.

• پس از اطمینان از خروج گریس، گریس خور با سوپاپ اطمینان را مجددا نصب کنید.

نکات مهم پس از روانکاری

پس از انجام عملیات روانکاری، بسیار مهم است که تمامی گریس‌های اضافی و آلودگی‌های اطراف یاتاقان پاکسازی شوند. وجود چربی و گرد و غبار بر روی بدنه بیرونی یاتاقان مانند یک عایق حرارتی عمل می‌کند و باعث می‌شود گرمای تولیدشده در داخل یاتاقان به درستی دفع نشود. این مسئله می‌تواند به گرم شدن بیش‌ از حد یاتاقان و خرابی آن منجر شود.

نتیجه‌ گیری

روانکاری مجدد یاتاقان‌های غلتشی تنها تزریق گریس جدید نیست، بلکه فرآیندی حساس و دقیق است که باید متناسب با نوع طراحی یاتاقان و شرایط عملیاتی دستگاه انجام شود. رعایت اصول ذکر شده نه تنها عمر تجهیزات را افزایش می‌دهد بلکه بهره‌وری سیستم را نیز حفظ می‌کند. با برنامه‌ریزی مناسب و آموزش صحیح پرسنل نگهداری، می‌توان از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری کرد و عملکرد بهینه تجهیزات را تضمین نمود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر به منبع این نوشته مراجعه کنید.